Opinie : Bouwen aan een ander Europa? Maak van 2024 het Europees Jaar van de Fiets!
Vandaag, 3 juni, is het Wereldfietsdag. Verschillende ministers van Transport steunen vandaag de vraag naar een Europese strategie voor de fiets. Ze roepen de Europese Commissie op om 2024 uit te roepen tot het Europees Jaar van de fiets. 17 landen hebben de ‘Europese Fietsverklaring’ ondertekend, die op initiatief van België, Nederland en het Groothertogdom Luxemburg werd opgesteld.
Als een wiel rolt de Europese vlag zijn sterren uit.
Dat wiel is dat van een fiets, waar we ooit op een zomermiddag opstapten, en dat ons voor het eerst het gevoel van een onzeker maar vrij evenwicht gaf. Dat wiel is dat van die nieuwe elektrische fiets, die ons nu elke ochtend naar het werk brengt. Dat wiel is dat van die wielerkampioenen en -kampioenes die ons doen dromen, terwijl ze trots op kasseien en hoge bergbeklimmingen overwinnen.
Elke dag bewijst de fiets ons een dienst: onderweg naar school, maar ook op weg naar vakantie. De fiets maakt onze steden aangenamer, verbetert ons leven. De fietsindustrie helpt ons jobs te behouden en nieuwe te creëren. De wieg van de fiets staat op ons Europese continent. En vandaag, meer dan ooit, is de fiets overal in Europa aanwezig, de hele tijd, en voor iedereen. Fietsen brengt ons samen, maakt deel uit van een positieve toekomst. De fiets is de kortste weg naar geluk.
Daarom hebben wij, ministers van Transport, ons geëngageerd. We zijn vastbesloten om een tandem te vormen met de Europese Commissie en het Europees Parlement. We zetten ons in om Europa ten dienste te stellen van al het potentieel dat de fiets ons kan bieden. Na corona, gezien de vele initiatieven die de fiets overal oplevert, is dit hét moment!
Politieke leiders, onze weg ligt glashelder voor ons. Het “Fit for 55”-wetgevingspakket heeft tot doel de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% te verminderen en tegen 2050 koolstofneutraliteit te bereiken. De mobiliteitssector, die op zich al verantwoordelijk is voor bijna 30% van deze uitstoot, staat voor een grote uitdaging. De fiets is een van de sleutels om onze mobiliteit te transformeren, om ze vlotter en minder vervuilend te maken.
Een Europees fietsbeleid is bijzonder zinvol. De fiets is een hefboom om de transitie van onze economie te versnellen. Het is een troef voor de relocatie van banen (productie, onderhoud, last-milelogistiek, enz.), voor duurzaam toerisme, voor lokale handel. De fiets maakt onze steden vrijer en vermindert onze CO2 -uitstoot. Fietsen verbetert onze gezondheid: de fiets is stil, stoot geen verontreinigende stoffen uit, en is bovendien een ludiek wapen tegen de problemen van een sedentaire levensstijl. Na wandelen is fietsen ook het meest goedkope vervoermiddel. En natuurlijk is de fiets ook een evidente manier om over de grenzen heen te reizen, en Europa te doorkruisen aan een ritme dat toelaat om van de landschappen te genieten en echte ontmoetingen te hebben met de inwoners.
Kort gezegd: fietsen is een milieuvriendelijke, toegankelijke en vooral efficiënte manier om je te verplaatsen.
Dit is het moment. Europeanen zijn de bezielers van de verandering. Na de lastige lockdownperiodes willen ze meer dan ooit bewegen en ademen. Het enthousiasme voor dit vervoersmiddel is opvallend. In 2021 waren er in Europa al 9,2% meer fietsers dan vóór de pandemie. In 2020 werden ongeveer 22 miljoen fietsen verkocht in de Europese Unie. De verwachting is dat dat cijfer op 30 miljoen verkochte fietsen ligt in 2030!
We staan klaar om deze positieve dynamiek te begeleiden. Van onze eigen gemeenschap tot in de Brusselse instellingen willen wij, ministers die de ‘Europese Fietsverklaring’ ondertekenden, van fietsen een prioriteit maken, in termen van politieke actie. Het Europees Parlement heeft in februari vorig jaar in een stemming bijna unaniem opgeroepen tot een verdubbeling van het aandeel van de fiets in de mobiliteit. Ten slotte heeft de Commissie, via Frans Timmermans, Vice-Voorzitter van het team van Ursula von der Leyen, aangekondigd deze zomer strategische richtsnoeren te willen voorstellen. We delen de aangekondigde intenties; we zullen de eerste supporters zijn.
Een ecologische, economische en sociale noodzaak, een verwachting van onze burgers, politieke besluitvormers in de startblokken: er is aan alle voorwaarden voldaan om de ontwikkeling van het fietsen in de 27 lidstaten van de Unie te versnellen!
Om dit waar te maken, zullen we dit momentum moeten aangrijpen. Er publieke legitimiteit en een democratische verankering aan geven. Daarom vragen wij om 2024 uit te roepen tot het Europees Jaar van de fiets. Ministers uit verschillende politieke families, vertegenwoordigers van staten met verschillende geschiedenissen en culturen: de fiets brengt ons samen, net zoals hij de Europeanen kan samenbrengen. De fiets is een alledaags voorwerp dat (bijna) iedereen heeft, dat we ooit cadeau kregen voor een feest, een verjaardag.
In 2024, op het moment waarop burgers naar de stembus trekken om te beslissen over de richting voor dit continent, is de keuze voor een thema dat mensen verbindt, een krachtig symbool. De fiets geeft ons vrijheid. Creëert jobs. Geeft ons ademruimte en meer levenskwaliteit.
Dankzij de fiets krijgt de Europese vlag de ziel van het wiel in zijn sterren. Sterren die we in beweging zetten. Een onomkeerbare stap naar duurzame welvaart.
Ministers die ondertekenen:
België : Georges GILKINET – Vicepremier, Minister van Mobiliteit
Nederland: Mark HARBERS - Minister van Infrastructuur en Waterstaat
Luxemburg: François BAUSCH - Vicepremier, minister van Mobiliteit
Frankrijk: Clément BEAUNE - Gedelegeerd minister, belast met Vervoer
Slowakije: Pavol LANCARIC - Minister van Transport en Bouwnijverheid
Oostenrijk: Leonore GEWESSLER - Minister van Klimaat, Milieu, Energie, Mobiliteit, Innovatie en Technologie
Kroatië: Oleg BUTKOVIĆ - Minister van Zee, Vervoer en Infrastructuur