Communicatie

De geldigheid van het rijbewijs beperken voor senioren? “Maakt meer slachtoffers dan het levens redt!”

Photo d'illustration montrant une femme senior au volant d'une voiturePh. Shutterstock

Federaal Minister van Mobiliteit Georges Gilkinet werd hierover ondervraagd in de Kamer van Volksvertegenwoordigers tijdens de plenaire zitting van 6 juli en heeft zich in zijn antwoord duidelijk verzet tegen het voorstel van nieuwe richtlijn van de Europese Commissie waarbij wordt overwogen om de administratieve geldigheidsduur van het rijbewijs voor bestuurders van 70 jaar en ouder te beperken tot vijf jaar. De tekst van de Commissie zou met name een medisch onderzoek en/of een cursus ‘opfrissing van de wegcode’ opleggen voor de senioren die hun rijbewijs willen behouden.

Georges Gilkinet, Minister van Mobiliteit: “Niemand mag de openbare ruimte ontzegd worden, noch van de vrijheid van mobiliteit worden beroofd. Ook de senioren niet, voor wie de wagen nog meer nodig is om van die vrijheid te genieten. Het is ongehoord om een hele leeftijdsgroep te discrimineren, om zijn activiteit, zijn maatschappelijk leven of zelfs zijn toegang tot medische zorg te beknotten. Als het de bedoeling is van de Commissie is om de verkeersveiligheid te verbeteren, dan zit ze op het verkeerde spoor. Studies wijzen uit dat senioren nogal voorzichtiger zijn dan de andere bestuurders, door hun rijgedrag aan te passen aan de evolutie van hun vaardigheden. Ze zijn ook vaker slachtoffer in het verkeer, inclusief als actieve weggebruiker, dan dat ze een ongeval veroorzaken. Onze senioren zijn vandaag actiever dan ooit en de inperking van de mobiliteit van 70-plussers zou ze in het isolement drukken. Er dreigen meer levens verloren te gaan dan gered te worden.”

Op Europees niveau wordt er echter voortgang gemaakt met de ontwerprichtlijn: gesprekken zullen plaatsvinden in de Raad van de Europese Unie onder het voorzitterschap van Spanje, dat op 1 januari aanstaande de fakkel zal doorgeven aan België.

Minister van Mobiliteit Gilkinet wil dit voorstel, dat duidelijk relevantie mist, dan ook samen met zijn Spaanse ambtgenote bespreken en corrigeren.

Eerst en vooral moet men voor ogen houden dat medische rijgeschiktheid niet per se gelinkt is aan leeftijd. Voorts leren we uit de statistieken van Vias dat verkeersonveiligheid bij senioren voornamelijk slaat op gevallen waarin ze als voetganger of fietser slachtoffer werden in het verkeer, of zichzelf hebben verwond als autobestuurder. Met andere woorden: senioren zijn zelf meer in gevaar op de weg dan dat ze een gevaar vormen voor anderen.

Wel is het zo dat bepaalde vermogens voor het besturen van een voertuig erop kunnen achteruitgaan met de leeftijd. Studies tonen echter aan dat senioren dan uit eigen beweging compensatiestrategieën gaan toepassen: niet meer ‘s nachts rijden, de snelheid verminderen, op grotere veilige afstand blijven, enkel op gekende wegen rijden, gevaarlijke manoeuvres vermijden, enzovoort. Onze senioren zijn met andere woorden vaak voorbeeldige bestuurders. Mocht iedereen zoals onze oudere bestuurders rijden, dan zouden de cijfers van de verkeersveiligheid in België veel beter zijn!

Trouwens, veel senioren leveren spontaan hun rijbewijs in of laten uit eigen beweging hun rijgeschiktheid beoordelen in een evaluatiecentrum. Een aanpak die berust op verplichten of verbieden, zoals de Europese Commissie voorstaat, lijkt dan ook niet de juiste te zijn.

De beste oplossing is bewustmaking, met name in dialoog met de huisartsen. Zij kennen hun patiënten en zijn het best in staat om elke individuele situatie op gepaste wijze op te vangen.